Pierwsze skojarzenie z hasłem expose to rząd, polityka i zmiany. Słusznie, ponieważ expose to wypowiedź programowa premiera lub innego członka rządu, skierowana zazwyczaj do parlamentu czy innego organu państwa. Jest to wystąpienie publiczne, w którym wygłaszane są ważne plany i założenia skierowane do członków zespołu, którym się przewodzi.
Prawda, że podobnie jak w zespole czy Twojej organizacji? Pojęcie expose na stałe przeniosło się więc w sferę biznesu i jest używane zazwyczaj w odniesieniu do przemówienia nowego lub awansującego lidera, skierowanego do zespołu, jakim ma zarządzać.
Expose jest to forma wystąpienia publicznego, stąd jak każda sytuacja, w której konieczne jest wyjście na środek i mówienie do zgromadzonych, budzi pewne obawy, stres i zdenerwowanie. Z pewnością mało osób czuje się jak ryba w wodzie „występując na scenie”, stąd niechęć menedżerów i próby unikania wygłaszania expose. Pamiętaj jednak, że umiejętność wystąpień publicznych można zdobyć, a kompetencje w tym obszarze uzupełnić lub wzmocnić. Mam nadzieję, że plusy wynikające z zastosowania tego narzędzia, przekonają Cię do przećwiczenia wystąpień publicznych i w efekcie wygłaszania expose regularnie. Tak, REGULARNIE. 😉
Zacznijmy zatem od początku: po co i kiedy?
Expose menedżera, jest to narzędzie które wzmacnia zarówno autorytet lidera, jak i poczucie bezpieczeństwa pracowników. Expose w skrócie jest monologiem, w którym przedstawiane są cele, założenia i plany działania firmy/zespołu w przyszłości, a także wartości i postawy, jakie nie są akceptowane oraz jakie będą doceniane. Przekazanie wspomnianych założeń pozwala przede wszystkim poznać lub przypomnieć obowiązujące zasady współpracy w zespole.
Szczególnym rodzajem expose jest przemówienie nowego/ awansowanego menedżera. Dobrze wygłoszone expose zapewnia przejrzystość relacji z pracownikami, wzmacnia zaufanie, daje poczucie bezpieczeństwa i skutecznie motywuje zespół do dalszej pracy. To pierwszy krok do efektywnej komunikacji z pracownikami.
Expose nie powinno jednak być wykorzystywane jedynie jako „oficjalne dzień dobry” nowego lidera. Badania pokazują, że pracownicy nadal bardzo boją się szeroko rozumianej zmiany, np. zmiany lidera, obowiązków, struktury w organizacji i wielu innych sytuacji, które kojarzą się z niepewnością oraz niewiedzą. W firmie pojawiają się niepotrzebne negatywne wyobrażenia pracowników i domysły „jak to teraz będzie”. Rozwiązaniem tych wątpliwości jest właśnie wygłoszenie expose.
Tak, expose to narzędzie ZMIANY, dlatego powinno być stosowane podczas pojawienia się jakiejkolwiek istotnej zmiany zarówno w firmie, jak i w zespole. Takich sytuacji jest wiele, oto kilka przykładowych:
- Nowy lider zespołu
- Awans na menedżera zespołu
- Nowy pracownik w zespole
- Zmiana strategii firmy
- Zmiany organizacyjne w firmie (nowy dział, połączenia działów itp.)
- Zmiany w systemie motywacyjnym, wynagrodzeń
Jak widzisz, tych sytuacji jest bardzo dużo, dlatego przemówienia do zespołu nie należy wygłaszać tylko w momencie objęcie nowego stanowiska. Oczywiście, z pewnością expose nowego menedżera jest szczególnie ważne zarówno dla lidera, jak i zespołu. Ale pamiętaj, że warto korzystać z niego w każdym momencie, gdy poczujesz, że wprowadzane zmiany mogą budzić niepokój pracowników. Jeżeli jeszcze do tej pory nie wygłosiłeś expose, pamiętaj nigdy nie jest za późno!
Miło się poznać, czyli co powinno się znaleźć w expose
Co powinno znajdować się w expose? Nie ma obowiązkowych elementów. Warto jednak, jeżeli właśnie objąłeś stanowisko menedżera, aby Twoje wystąpienie zawierało informację o doświadczeniu zawodowym, określało wartości i zasady jakie są dla Ciebie ważne, cele jakie planujesz wspólnie zrealizować, a także zakres lub sytuacje, w których będziesz wsparciem dla zespołu.
Przedstawienie się powinno być krótkie, uwzględniać doświadczenie i osiągnięcia, ale w taki sposób, aby pokazać zespołowi, jak masz zamiar wykorzystać je do pracy z nimi i realizacji wspólnych celów. To Twoja wiedza i umiejętności są jednym z elementów zbudowania autorytetu w oczach pracowników. Ale pamiętaj, zrób to mądrze i nie poświęcaj pół przemówienia na wymienianie swych dyplomów i nagród – to z pewnością zostało już wygooglowane.
Omawiając wartości, jakie są dla Ciebie ważne w pracy, pamiętaj, aby wybrać sobie maksymalnie trzy, które są najważniejsze i rozwinąć je, czyli opowiedzieć, jak powinny być widoczne w realizacji zadań. Najczęściej pojawiają się tu kwestie terminowości, brania odpowiedzialności za dane zadania oraz pracy zespołowej. Być może i Tobie są one bliskie.
Kolejnym bardzo ważnym elementem jest określenie zasad oraz postaw, które będziesz doceniał oraz tych, które są dla Ciebie nie do przyjęcia. Istotne jest, aby lista pozytywnych zachowań, które cenisz, była dłuższa. W innym przypadku Twoje wystąpienie może budzić negatywne emocje, strach i obawy, a to nie jest dobry fundament do budowania dalszej współpracy.
Przedstaw również cele firmy, zespołu oraz Twoje jako lidera. Ważne, aby były one skonsultowane przed przedstawieniem ich pracownikom, a także były realne do osiągnięcia. Konkretnie i szczegółowo opowiedz, jakie czekają Was jako zespół wyzwania i plan na ich zrealizowanie.
Kończąc expose warto zadeklarować chęć pomocy. Postaraj się mówić o konkretach, nie składaj obietnic bez pokrycia ani nie operuj znanymi hasłami pod tytułem: „zawszę Wam pomogę”. Określ w jakich sytuacjach lub kwestiach możesz pomóc i jak pracownicy powinni się komunikować w tej sprawie. Pamiętaj, deklarując się w ten sposób wzbudzasz zaufanie, ale też możesz spodziewać się realnie spełnienia tych oczekiwań.
Kolejne, ale tak samo ważne
Niezależnie od tego, czy jest to pierwsze czy kolejne expose, dotyczące jakiejś zmiany, konieczne jest jego zaplanowanie. To bardzo ważne. Tylko wtedy jest ono prawdziwie wysłuchane i efektywnie motywuje do dalszego działania. Expose jest to forma wystąpienia publicznego, warto zatem się dobrze do niego przygotować, spisać najważniejsze założenia i punkty. Z pewnością przygotowanie się do prezentacji oraz jej przećwiczenie pozwoli zwiększyć pewność siebie oraz zagwarantuje, że przekażesz zespołowi dokładnie to, co zaplanowałeś.
Jak już wspomniałem, expose to świetne narzędzie do przewodzenia w zmianie. Każda zmiana niesie pewną dozę niepewności, dlatego zaczynając expose przedstaw krótko intencję, czyli wyjaśnij, w jakim celu się spotykacie, omów jakie będą zmiany, jaki jest ich cel i jakie działania się z nimi wiążą. Intencja poinformowania pracowników i rozwiania wszelkich wątpliwości jest bardzo ważna, ponieważ daje im bezcenne poczucie bezpieczeństwa.
Planując swoje expose pamiętaj, aby mówić krótko i na temat. Opowiadaj jasno i podaj sprecyzowane cele i plan działań, tak aby pozostawić jak najmniej wątpliwości i niedopowiedzeń. Im wystąpienie dłuższe, tym większe ryzyko, że jednak nie mówisz konkretnie, a Twój zespół zapomniał już, o czym wspominałeś na początku. Po spotkaniu, warto wyszczególnione założenia spisać w formie krótkiej notatki i przesłać pracownikom, aby można było odwołać się do tego podczas ewentualnych nieporozumień czy wątpliwości.
Expose jest jednym z najważniejszych kroków, jakie powinna zrobić osoba mianowana na stanowisko lidera. Jest to bardzo dobre, a wciąż zapominane narzędzie nie tylko do zbudowania autorytetu przywódcy, ale również zarządzania zespołem. Expose powinno towarzyszyć każdej istotnej zmianie w firmie. Korzystaj z tego narzędzia wielokrotnie, efektywnie motywuj zespół i wzmacniaj swój autorytet lidera.
